Trong những năm gần đây, hoạt động cho
vay lãi nặng của các nhóm tội phạm đã và đang diễn ra rất phức tạp với những
phương thức và thủ đoạn hết sức tinh vi và xảo quyệt. Để kịp thời đấu tranh
phòng, chống tội phạm, bảo đảm ổn định tình hình an ninh, trật tự, an toàn xã
hội, bảo vệ tính mạng, sức khỏe và tài sản của công dân, BLHS năm 2015 đã kịp
thời sửa đổi, bổ sung quy định của BLHS năm 1999 từ “Tội cho vay lãi nặng”
thành “Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” để phù hợp với các quy định
mới của BLDS năm 2015 và các văn bản pháp luật khác có liên quan. Việc nghiên
cứu lý luận và thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự từ giai đoạn khởi tố, điều
tra, truy tố và xét xử đối với các vụ án về Tội cho vay lãi nặng trong giao
dịch dân sự còn bộc lộ những hạn chế, khó khăn, vướng mắc nhất định như thiếu
văn bản hướng dẫn, các văn bản pháp lý liên quan đã ban hành còn chồng chéo,
mâu thuẩn, một số văn bản không còn phù hợp với thực tiễn áp dụng. Vì vậy, hành
vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự cần phải được nhận thức và áp dụng
thống nhất nhằm đấu tranh phòng, chống tội phạm một cách hiệu quả.
Để khắc phục những khó khăn, vướng mắc
về quy định của pháp luật và thực tiễn áp dụng pháp luật về Tội cho vay lãi
nặng trong giao dịch dân sự, bảo đảm cho quá trình thực thi pháp luật hình sự
được chính xác, xử lý đúng người, đúng tội, không bỏ lọt tội phạm và người phạm
tội, không làm oan người vô tội, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa. Việc nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn để qua đó
có những kiến nghị hoàn thiện pháp luật, và đề xuất những giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả áp dụng pháp luật trong điều tra, truy tố, xét xử các vụ án về Tội
cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự là điều cần thiết.
