Những công nghệ thang máy phổ biến hiện nay

Thang máy được phân chia thành rất nhiều loại tuỳ theo mục đích sử dụng, tải trọng, xuất xứ, kích thước,… Hiện nay, cùng với sự phát triển của công nghệ, thang máy cũng vận hành sử dụng nhiều loại công nghệ truyền động khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp 4 công nghệ thang máy phổ biến là cáp kéo, thuỷ lực, trục vít và chân không.

1. Công nghệ thang máy cáp kéo

Đây có thể coi là loại công nghệ thang máy được áp dụng phổ biến nhất hiện nay. Với công nghệ này, cabin thang máy có thể di chuyển lên xuống là nhờ các sợi cáp kéo thông qua máy kéo đặt trên đỉnh hoặc trong lòng giếng thang (tuỳ thuộc vào loại thang máy có phòng máy hay thang máy không phòng máy).

Thang máy cáp kéo gồm những bộ phận cơ bản sau: động cơ có gắn puly, đối trọng, cabin và cáp kéo. Khi có tín hiệu đầu vào, hệ thống điều khiển sẽ nhận tín hiệu và phân tích, sau đó thông tin được chuyển đến biến tần để điều khiển động cơ quay. Cabin thang máy được gắn với đối trọng và quấn qua puly của động cơ. Khi động cơ quay, puly sẽ xoay thuận hoặc ngược chiều kim đồng hồ, kéo cabin đi lên, đối trọng đi xuống và ngược lại, từ đó đưa cabin tới vị trí gọi tầng.

Ưu điểm của công nghệ cáp kéo:

– Thang máy sử dụng công nghệ cáp kéo có tốc độ di chuyển nhanh (từ 45m/phút)

– Chi phí vừa phải, phù hợp với túi tiền

Nhược điểm của công nghệ cáp kéo:

– Cần không gian để làm phòng máy và hố pít. Do đó không phù hợp với những công trình bị hạn chế về không gian. Tuy nhiên hiện nay đã phát triển công nghệ thang máy cáp kéo không phòng máy nên cũng đã tối ưu được diện tích lắp đặt hơn so với trước kia.

2. Công nghệ thang máy thuỷ lực

Công nghệ thang máy thuỷ lực là loại có cabin chuyển động lên xuống nhờ hệ thống bơm thuỷ lực.

Thang máy thuỷ lực gồm những bộ phận chính sau: bể chứa chất lỏng, máy bơm hỗ trợ động cơ điện, van giữa các xi-lanh và bể chứa. Khi cần đưa thang lên, máy bơm ép dầu từ bể chứa theo đường ống vào các xi-lanh, khi van đóng lại tạo nên áp lực khiến chất lỏng vào xi-lanh và đẩy Piston để nâng thang máy lên. Ngược lại, khi van mở dưới tác động của trọng lượng cabin thang máy, các chất lỏng sẽ chảy từ từ lại bể chứa, đưa cabin từ từ hạ xuống.

Ưu điểm của công nghệ thuỷ lực:

– Hoạt động êm ái, không gây tiếng ồn khó chịu (độ ồn chỉ khoảng 40dB)

– Tốc độ di chuyển nhanh (khoảng 0,3m/s đến 0,6 m/s)

– Tiết kiệm không gian và chi phí vì không phải xây dựng phòng máy, không cần làm hố pit hoặc chỉ cần xây hố pit rất nhỏ.

– Độ bền, tính an toàn cao, không sợ bị trượt, rơi cabin như thang máy cáp kéo

Nhược điểm của công nghệ thuỷ lực:

– Có thể gây ra hiện tượng rò rỉ dầu gây ô nhiễm môi trường

– Chi phí cao, việc sửa chữa thay thế linh kiện thang máy cũng gặp khó khăn do loại thang máy công nghệ thuỷ lực đều được nhập khẩu từ nước ngoài.

3. Công nghệ thang máy trục vít

Với công nghệ thang máy trục vít, cabin thang máy di chuyển lên xuống nhờ bám vào một trục vít thẳng đứng, sử dụng một mô-tơ gắn vào sàn nâng. Loại công nghệ này không được ứng dụng nhiều trong thang máy chở khách, nếu có thì chỉ lắp đặt ở những thang máy mini, thang máy gia đình phục vụ trong căn nhà nhỏ 2-3 tầng. Thay vào đó, công nghệ trục vít thường được sử dụng để làm thang nâng hàng hoá cỡ nhỏ.

Thang máy trục vít gồm có hệ thống động cơ điện, hệ thống trục vít và dây cu loa. Truyền động trục vít sử dụng một trục xoắn dài dọc theo hành trình giếng thang, đai ốc gắn với cabin. Còn động cơ điện thì được đặt trong giếng thang và kết nối với trục vít bằng dây đai. Khi động cơ hoạt động làm trục vít xoay, đai ốc sẽ trượt và nâng hạ cabin lên hoặc xuống theo trục vít.

Ưu điểm của công nghệ trục vít:

– Thang máy công nghệ trục vít cũng hoạt động êm ái

– Không cần xây phòng máy, không cần hố pit hoặc hố pit rất nhỏ.

Nhược điểm của công nghệ trục vít:

– Tốc độ di chuyển chậm, khoảng 0,15m/s

– Đòi hỏi bảo trì, bảo dưỡng, thay thế linh kiện thường xuyên hơn do hao mòn về cơ khí trong quá trình sử dụng.

4. Công nghệ thang máy chân không

Công nghệ thang máy chân không sử dụng một ống và hệ thống quạt hút phía trên để tạo chênh lệch áp suất giúp đưa cabin thang máy chuyển động lên xuống. Loại này không được sử dụng phổ biến, chỉ ứng dụng trong các căn nhà nhỏ 2-3 tầng.

Các bộ phận chính của thang máy chân không bao gồm: máy bơm chân không, van trên cabin. Khi muốn đưa cabin đi lên, máy bơm chân không sẽ tác động làm áp suất phía trên cabin giảm xuống, áp suất ở dưới cabin cao hơn nên đẩy được cabin lên trên. Ngược lại, máy bơm chân không sẽ làm chênh lệch áp suất theo chiều ngược lại để đưa thang máy đi xuống.

Ưu điểm của công nghệ chân không:

– Thiết kế trụ tròn đẹp mắt, kích thước nhỏ gọn

– Không cần hố pit, lắp đặt đơn giản, nhanh chóng

Nhược điểm của công nghệ chân không:

– Bị hạn chế về tải trọng và hành trình di chuyển

– Vận tốc chậm

– Chi phí lắp đặt và vận hành cao

Trên đây là tổng hợp 4 công nghệ truyền động thang máy hiện nay, trong đó phổ biến nhất là loại thang máy cáp kéo được sử dụng trong hầu hết các công trình thang máy tải khách, thang máy gia đình…